Naar overzicht
  • Slide 0
Restaurateurs Sint-Jacobskerk
Naar alle portretten

Zorg voor eeuwenoud stadsicoon

Een van de grootste restauratieprojecten in Antwerpen vandaag is die van de monumentale Sint-Jacobskerk. ‘En dat was nodig ook’, vindt projectleider Birgit vande Leest. ‘De laatste restauratie dateert al van meer dan 50 jaar geleden. Niet alleen de indrukwekkende pelgrimskerk maar ook de talrijke waardevolle kunstwerken en objecten zouden onvermijdelijk in verval geraken.’   

 

Stedelijk patrimonium

Birgit is projectleider restauratiewerken bij AG Vespa. Het gemeentebedrijf voor vastgoed- en stadsprojecten is verantwoordelijk voor het stedelijk patrimonium. ‘Dit betekent dat we ook het historisch onroerend erfgoed van de stad in stand moeten houden door restauratie. Denk maar aan iconische gebouwen zoals de Onze-Lieve-Vrouwekathedraaltoren, het stadhuis, Het Steen of het Rubenshuis. We kunnen niet fier genoeg zijn op deze monumenten! We moeten deze bakens van onze geschiedenis koesteren en verzorgen. Alleen zo kunnen toekomstige generaties er ook van genieten.’

 

Beschermd erfgoed

‘Verschillende gebouwen zijn geklasseerd als beschermd erfgoed. Dit betekent dat ze tijdig verzorgd en gerestaureerd worden, maar ook dat er beperkingen gelden voor aanpassingen of verbouwingen. Zo blijven de monumenten zoveel mogelijk in hun oorspronkelijke staat. Daarom duurt een restauratie ook zo lang. De totaalrestauratie van de Sint-Jacobskerk duurt negen jaar. De kerk wordt van kop tot teen onder handen genomen: het dak, het stuc- en houtsnijwerk, het meubilair, de muurschilderingen, de kapittels en de zuilen … Gelukkig kunnen we hiervoor rekenen op een sterk team van toegewijde vakmensen.’

 

Berichtje uit het verleden

Soms stoten restaurateurs op een verrassing. Dat gebeurde ook hier: ‘Tijdens de werken ontdekte een van onze schilders een briefje uit 1941, van tijdens de vorige restauratiewerken. Het zat verstopt in een luciferdoosje dat op 26 meter hoogte in een sluitsteen was weggemoffeld. Een tijdsbericht van de ene restaurateur aan de volgende restaurateur, met een aandoenlijke boodschap: 'Als die zoldering nog eens geschilderd zal worden, zullen wij niet meer tot deze aarde behoren.' Maar ook: 'Geniet vol op van 't leven, neemt bijtijds een ander vrouwtje, voor degene die getrouwd zijn pas op 't huis!!!'’

 

Pelgrimskerk met schelpen

In de 14de eeuw al stond een primitief pelgrimshuisje buiten de stadsomwalling. Bedevaarders die naar Santiago de Compostela trokken, kregen er onderdak. In 1413 kwam er een kapel. Die werd altijd uitgebreid en groeide uit tot de monumentale kerk die we vandaag kennen. Het is de enige Antwerpse kerk met een ongeschonden interieur van de 17e en 18e eeuw.  Ze hoort met haar prachtige barokinterieur en haar oorspronkelijke grafkapel van Rubens tot een van de rijkste kerken van Noord-Europa.

 

De kapel was een heilige tussenstop voor pelgrims op weg naar Santiago de Compostela. De bedevaarders kwamen terug uit Spanje met een sint-jakobsschelp. Die zou hen bescherming bieden op hun tocht. Op de bekende pelgrimsroute komt de schelp dan ook vaak voor. Je vindt ze ook terug aan de gevel en op de voetpaden in de straten rond de Sint-Jacobskerk.

- Birgit Vande Leest

 

Restaurateurs Sint-Jacobskerk 1
Restaurateurs Sint-Jacobskerk 2
Restaurateurs Sint-Jacobskerk 3
Restaurateurs Sint-Jacobskerk 4
Restaurateurs Sint-Jacobskerk 5
Restaurateurs Sint-Jacobskerk 6
Restaurateurs Sint-Jacobskerk 7
Restaurateurs Sint-Jacobskerk 8
Restaurateurs Sint-Jacobskerk 9
Restaurateurs Sint-Jacobskerk 10
Restaurateurs Sint-Jacobskerk 11
Restaurateurs Sint-Jacobskerk 12
Restaurateurs Sint-Jacobskerk 13
Restaurateurs Sint-Jacobskerk 14
Restaurateurs Sint-Jacobskerk 15
Restaurateurs Sint-Jacobskerk 16
Restaurateurs Sint-Jacobskerk 17