De keizer van de polders
In de polderdorpen in het noorden van Antwerpen barst het feest pas los ná carnaval. Dan maken de dorpelingen in een razend spannend en spectaculair toernooi feestelijk uit wie de nieuwe koningen en de keizer van het ganzenrijden worden. Een oud offerritueel vormt vandaag de aanleiding voor de jaarlijkse hoogdagen van de regio.
Dode ganzenkop
Voor buitenstaanders lijkt het een vreemd ritueel. Een voor een draven ruiters van verschillende polderverenigingen onder een galg door, waar in een vissersnet een dode gans aan bungelt. Met één hand proberen ze de kop van het beest eraf te trekken. Wie als eerste de kop kan afrukken, wordt voor één jaar koning van het dorp. Wat later strijden de verschillende koningen onder elkaar uit wie daarnaast ook de titel van keizer mag dragen.
Boerenoffer
Het ganzenrijden is een levendige traditie in de polderdorpen ten noorden van Antwerpen, meer bepaald in Ekeren, Hoevenen, Stabroek, Berendrecht, Zandvliet en Lillo. Aan de oorsprong van deze wrede folklore ligt een populair offerritueel waarbij boeren een goede oogst afsmeekten door bloed te offeren op hun akkers. Daarvoor werden in de tijd levende ganzen gebruikt, vandaag gaat het uiteraard om dode exemplaren.
Nepdoktoors
Ganzenrijden is een heel uitbundig en carnavalesk gebeuren. Tijdens de wedstrijden in de straten levert een omroeper via luidsprekers ludieke commentaar. De heldhaftige ruiters laten zich voor hun wedstrijd verzorgen door ‘nepdoktoors’ en ‘verpleegsterkes’ die hen een bemoedigend druppeltje aanbieden. Net zoals bij voetbal- of andere sportploegen verdedigt elk dorp zijn eigen trotse kleuren. Rood en wit voor de ganzenrijders van Zandvliet, blauw en wit voor die van Berendrecht.
Van kinds af
Ganzenrijden is de ziel van de polderdorpen. Zo hebben veel families er hun eigen ganzenrijdersstamboom. Kinderen worden van jongs af aan ingewijd in de traditie: in de dorpsscholen zelfs worden wedstrijdjes georganiseerd waarbij de leerlingen met hun versierde fiets onder de galg doorrijden. Wie dan de gans trekt - een tennisbal en krantenpapier in een lange sok - is dan koning(in) voor één dag.
Overal aanwezig
Loop je in de polders rond, zie je overal wel verwijzingen naar het ganzenrijden. Wielerliefhebbers kennen de bekende Ganzenrijdersroute over de dijken in de streek. Je hebt het bronzen standbeeld voor de ganzenrijder in het centrum van Stabroek. Berendrecht noemde haar Gakpleintje naar het ‘gakken’, het typische geluid van de ganzen. En heb je het lokale streekbiertje ‘Gansrijderke’ of de koekjes in de vorm van een ganzenkop al geproefd?